BIP Ośrodka Pomocy Społecznej w Jedwabnem

OPS.420.18.2023

 

Sprawozdanie

Ośrodka Pomocy Społecznej z realizacji zadań z zakresu wspierania rodzin w 2022 roku sporządzone zgodnie  z art. 179 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U z 2022 r. poz. 447 t.j)

 

Wstęp.

Słowo „rodzina” ma rodowód prasłowiański i jest związane z rzeczownikiem „ród”. Pierwotne rozumienie rodziny wiązało się z relacjami pokrewieństwa, a także powinowactwa. Powszechnie, również obecnie, przez rodzinę rozumie się parę małżeńska i jej dzieci. Rodzina mała, nuklearna to związek oparty na prawnie zawartym małżeństwie i biologicznym rodzicielstwie. Z punktu widzenia socjologów rodzina jest „podstawową komórką społeczną, a więc podstawowym, konstytuowanym elementem każdego społeczeństwa. Można spotkać się z określeniem rodziny jako grupy społecznej oraz jako instytucji. Cechą charakterystyczną rodziny jako grupy społecznej jest wspólne zamieszkanie oraz wartości i normy oraz cele przyjęte przez jej członków, a także role społeczeństwa i realizowanie zadań, niezbędne do ich osiągnięcia. Ponadto łącząca małżeństwo i dzieci społeczna więź oraz poczucie przynależności. Rodzina zadaniem socjologów, jest dla człowieka tzw. Grupą podstawową, tj. grupą, z która jest ściśle związany znaczną częścią osobowości i ważnymi pełnionymi rolami (męża, żony, ojca, matki, żywiciela rodziny itd. Jest także dla niego tzw. grupą odniesienia, z którą silnie identyfikuje się, współtworzy i przejmuje kultywowane w niej poglądy, obyczaje, postawy, wzory postępowania. O charakterze instytucjonalnym rodziny decydują określone działania zmierzające do zaspokajania podstawowych ludzkich potrzeb, a także, co się z tym wiąże – oddziaływanie na człowieka niemal przez całe życie, najsilniejsze w okresie dzieciństwa. Wyraża się to w konkretnych funkcjach oraz zadaniach, jakie wypełnia lub powinna wypełniać rodzina. Do podstawowych zalicza się prokreacje oraz opiekę , wychowanie i socjalizację dzieci.

 

 

 

 Zadania własne gminy z zakresu wspierania rodziny

1) opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny

2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny;

3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:

1. a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
2. b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
3. c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci;

4) finansowanie:

1. a) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
2. b) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspierające;

5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;

 6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust. 3 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej;

7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy.

Realizowane zadania.

W 2022roku Ośrodek Pomocy Społecznej w Jedwabnem zatrudniał na umowę o pracę jednego asystenta, który posiada wymagane kwalifikacje. Pomoc Specjalistyczną w formie asystenta rodziny skierowano do 12 rodzin, w których wychowywało się 32 dzieci. Rodziny te przeżywały trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Ponadto występowały często potrzeba ochrony macierzyństwa, bezrobocie, alkoholizm, przemoc w rodzinie, niepełnosprawność. Asystent rodziny w roku 2022 zakończył współpracę z trzema rodzinami, z powodu osiągnięcia w jednej rodzinie zaplanowanych celów, jedna rodzina wyprowadziła się poza gminę i z jedną rodziną została zakończona współpraca z braku aktywnej współpracy z asystentem. Jednakże w 9 rodzinach wymagana jest kontynuacja wsparcia.

 

Tabela 1.

Problemy występujące w rodzinach objętych wsparciem asystenta rodziny:

Lp.	Kryterium dyspanseryjne	Ilość rodzin, w których występował dany problem
1	bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego	12
2	uzależnienie od alkoholu	5
3	niepełnosprawność	3
4	rodzina niepełna	5
5	ubóstwo	1
6	długotrwała choroba	3
7	bezrobocie	7
8	wielodzietność	6
9	choroba psychiczna	2
10	przemoc w rodzinie	3

Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Jedwabnem

 

 Tabela 2.

Dodatkowe problemy występujące w rodzinach objętych wsparciem           asystenta  rodziny  :

Lp.	Kryterium	Ilość rodzin, w których występował dany problem
1	ograniczona władza rodzicielska nad dziećmi	8
2	znaczny konflikt między małżonkami lub członkami rodziny	3
3	problemy finansowe, znaczne zadłużenia	4
4	zaburzenia w funkcjonowaniu dziecka	6
5	nakaz sądu odnośnie objęcia usługą asystenta rodziny	4
6	podejrzenie uzależnienia od alkoholu	1

  Źródło: Ośrodek Pomocy Społecznej w Jedwabnem

 

 

W ramach współpracy z rodziną, asystent podejmował m. in. Działania;

1. Motywowanie do systematycznego sprzątania mieszkania i utrzymywania porządku.
2. Trening higieniczny- kształtowanie prawidłowych nawyków dbania o zdrowie i higienę.
3. Monitorowanie sytuacji szkolnej dzieci objętych asystenturą poprzez kontakt z wychowawcami i pedagogiem szkolnym.
4. Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy (sporządzanie CV klientów, przekazanie aktualnych ofert pracy, mobilizowanie do kontaktów z pracodawcami.)
5. Pomoc w załatwianiu spraw urzędowych (m. in wsparcie w pisaniu pozwu o ustanowienie alimentów.
6. Łagodzenie konfliktów wewnątrzrodzinnych.
7. Udzielanie wsparcia emocjonalnego klientom w trudnych sytuacjach życiowych.
8. Pomoc w znalezieniu rozwiązań kompromisowych sytuacji problemowych,
9. Kształtowanie u członków rodziny pozytywnej samooceny oraz wiary we własne możliwości i poczucia sprawstwa,
10. Pomoc w poszukiwaniu mieszkania,
11. Wzmocnienie kompetencji wychowawczych rodziców poprzez edukację w zakresie prawidłowych postaw rodzicielskich, stawiania wymogów, granic przy zastosowaniu odpowiedniego systemu kar i nagród,
12. Zacieśnianie więzi rodzinnych poprzez wspólne spędzanie czasu wolnego i rozwijanie zainteresowań dzieci (gry planszowe, zabawy z wykorzystaniem artykułów plastycznych)
13. Trening budżetowy,
14. Poprawa funkcjonowania rodziny w środowisku lokalnym,
15. Wypracowanie prawidłowych wzorców funkcjonowania w rodzinie,
16. Pomoc w ustaleniu podziału obowiązków domowych i planu dnia,
17. Mobilizowanie do utrzymywania abstynencji,
18. Motywowanie do systematycznego leczenia psychiatrycznego (stosowanie się do zaleceń lekarzy, pozostawanie w stałym kontakcie z lekarzem prowadzącym),
19. Odpowiadanie na bieżące problemy rodziny
20. Pozostawanie w stałym kontakcie z prowadzącym rodzinę pracownikiem socjalnym i kuratorem rodzinnym w celu bieżących konsultacji, wymiany informacji oraz planowania dalszej współpracy i inne.

 

 

 

 

Asystent rodziny uczestniczył w 2022 roku w szkoleniach;

• Dokumentacja Zespołu Interdyscyplinarnego i Grup Roboczych. Realizacja obowiązków wynikających z tzw. Ustawy antyprzemocowej. Praktyczne aspekty prowadzenia interwencji i motywowania do zmian – w ramach prowadzenia interwencji i motywowania do zmian. JEDWABNE 31.05.2022r.
• Funkcjonowanie rodzin dysfunkcjonalnych – diagnoza problemowa i formy pracy z dziećmi i rodziną. 20-21.10.2022r.
• Podejście skoncentrowane na Rozwiązaniach w pracy asystenta z rodziną. Atelier 18.11.2022r.
• Widzimy, reagujemy, przeciwdziałamy- Razem przeciwko przemocy. 02.12.2022R PCPR Łomża
• Praca z dziećmi przejawiającymi zaburzenia emocjonalne, zachowania, osobowości i rozwoju -trudności wychowawcze. 08.-14.12.2022r.

 

 

W roku 2022 koszty realizacji usługi asystenta rodziny wyniosły 44 320.84zł

    W ramach „Programu asystent rodziny” w roku 2022 w ramach w/w programu dofinansowanie wyniosło 3 025,41 zł, a przyznana kwota zgodnie z założeniami programu została przeznaczona na nagrodę dla Asystenta rodziny. 

      W przypadku, gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej. Po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego i dokonaniu analizy sytuacji rodzinnej, pracownik socjalny, jeżeli uzna za zasadne, występuje do Kierownika Ośrodka z wnioskiem o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny.                                                                                             Po otrzymaniu wniosku, kierownik ośrodka pomocy społecznej przydziela rodzinie asystenta rodziny. Praca z rodziną prowadzona jest również w przypadku czasowego umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Wówczas prowadzone są działania w kierunku powrotu dziecka z pieczy zastępczej do rodziny biologicznej.                        W 2022r. wsparciem asystenta rodziny objęto 12 rodzin.

W 2022 roku na terenie gminy Jedwabne  funkcjonowała 1 rodzina zastępcza  spokrewniona , w której przebywało 1 dziecko. W pieczy zastępczej w 2022r. przebywało 3 dzieci w 1 rodzinie zastępczej zawodowej. Zgodnie z zapisami ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej  Gmina Jedwabne współfinansuje pobyt  4 dzieci w rodzinach zastępczych.

      Natomiast w rodzinnej pieczy zastępczej poza terenem gminy umieszczonych było 3 dzieci pochodzące z terenu gminy Jedwabne. Obowiązek współfinansowania pieczy zastępczej wynika z art. 191 przedmiotowej ustawy. Zgodnie z nim gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka (przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej) wspólnie z powiatem ponosi koszty jego pobytu m.in. w placówkach opiekuńczo-wychowawczych, rodzinnych domach dziecka i rodzinach zastępczych. Obowiązek dotyczy dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej po 1 stycznia 2012 r. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka gmina ponosi odpowiednio wydatki w wysokości:

             1) 10 % wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej,   4 331.31zł (koszt utrzymania 4 dzieci )

              2) 30% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej, 12 219.14zł (koszt utrzymania 4 dzieci)

               3) 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka – w trzecim roku i następnych latach pobytu dziecka w pieczy zastępczej.

Łącznie poniesione przez Gminę Jedwabne koszty pobytu dzieci w rodzinach zastępczych wyniosły w 2022 roku  16 550.45zł

Zachodzi potrzeba kontynuacji wsparcia asystenta rodziny dla co najmniej 9 rodzin zgodnie z art. 178 i 17 ustawy o wpieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

 

 

 

Sporządził – Asystent rodziny- Aleksandra Dąbrowska